دو هفته اول ماه مارس دریای اژه از مدیترانه، حد فاصل ترکیه و یونان به صحنه وحشت مرگ بیش از چهل هزار پناهجو تبدیل شد. اگر قایق های بادی فکسنی مالامال از زن و کودک در امواج دریا کورسوی امیدی را نمیتوانست سراغ بگیرد، اما وحشت اصلی در مقصد، در خشکی در کمین و در انتظار طعمه نشسته بود.
روز بیست و هشتم فوریه در ادامه حمله دولت ترکیه به سوریه، اردوغان به تهدید خود مبنی بر هجوم موج پناهجویان به سمت اروپا جامه عمل پوشاند. دهها هزار پناهجو راه گذر به مرز یونان را به روی خود باز یافتند. هدف ترکیه روشن بود، پیچاندن دست اروپای مشترک و اخاذی پول بیشتر بر مبنای توافق کنترل مرزها در سال ۲۰۱۶ و گرو کشی برای جلب حمایت سیاسی در اشغال شهر "ادلیب" در سوریه و امکان کنترل در بخش کرد نشین درون و بیرون مرزهای ترکیه.
برای دهها هزار پناهجو، اساسا از سوریه، افعانستان و افریقا، که در اردوگاه های پناهندگی ترکیه در اسارت بلاتکلیفی و شرایط بشدت غیر انسانی بسر میبردند، فرجه و کور سوی نجات باز میشد، و برای ترکیه، یکبار دیگر، نفس تلاش بقا و نومیدی و هراس در دل پناهجویان سرمایه ای بود که بتواند دول اروپایی را بترساند و به تسلیم بکشد. تاریکی، سرما، بی پناهی، امواج سرکش دریای اژه هزاران نفر را در آغوش خود یافت. کسی از آمار دقیق کشته ها خبر ندارد، چرا که اساسا آماری از کشتی و قایق ها، از لیست مسافرین در دست نیست، این بار حتی از جلیزقه های نارنجی رنگ برای ردگیری نشانی از همه بخت برگشتگان سفر مرگ خبری در میان نبود.
گفته میشود در طول دو هفته دریای اژه چشم خواب بر هم نگذاشته است. حجم عظیم اخبار و گزارشات از جزایر کوچک مرزی یونان گواه صحت این گفته است. همه چیز نشان از تنش و پریشانی عمیق و خاموش نشدنی در چند جزیره از جمله Kos, Lesbos, Samos دارند. با خواندن این گزارشات و با نگاهی به تصاویر در حیرت میمانید که چگونه چنین حجم عظیمی از اسلحه و نیروی مسلح، ارگان و مامور، چگونه این تعداد سیاستمدار و تماشاچی و دوربین و خبرنگار، و چگونه اینهمه توطئه و دسیسه و دشنام علیه پناهجویان در چند صد متر مربع توانسته جا بگیرد.
در طول دو هفته دریای اژه از فرط تعداد کشتی های مجهز و نظامی یونانی و تلاش بی وقفه در سد کردن قایق های پناهجویان اشباع گشت، تیر اندازی مستقیم پلیس منجر به غرق یک قایق بادی شد، دست کم یک دختر خردسال بر اثر شلیک نیروهای گارد یونان جان خود را از دست داد. تیر اندازی هوایی و شلیک گاز اشک آور و درگیری تن به تن از کشمکش های روزمره به حساب آمده است. دریای اژه با همه امواج سهمگین خود از هر تقصیری در دو هفته ننگ و نفرت راسیسم و نژادپرستی و ضدیت با پناهجویان مبرا است. کسی نتوانست سر در بیاورد چگونه نمایندگان اداره مهاجرت کشورهای اروپایی و دستجات نژاد پرست در صف جلو در میان پناهجوی تازه از راه رسیده، در حالیکه تنها امواج و تاریکی و ترس را پشت سر خود داشتند، سینه سپر کردند. دولت فنلاند صدور سیم خاردار مجانی را آغاز کرد و اعلام آمادگی برای اعزام واحد های مبارزه با پناهجو را منتشر ساخت...
مدیترانه بزرگ و وحشی هرگز در مقابل آثار باقیمانده از مسابقه نیروهای رنگارنگ ضد مهاجر و نژادپرست اروپایی در سردی و بی تفاوتی در مواجهه با نیاز و درماندگی همنوع، مشت های گره کرده و بغض "برو گم شو!" کمر راست نخواهد کرد.
روز هجدهم مارس با مذاکرات تازه میان اردوغان و نمایندگان اروپای مشترک و اعلام توافقات تازه تر، ترکیه مرز های خود را بست و یونان اعزام و زندان پناهجویان در کمپ های بسته و غیر قابل عبور را در دستور خود گذاشت.