یک مرد ۴۴ ساله از نیویورک میگوید:

"من برای یک استارت اپ کار می کردم که نیاز به در دسترس بودن 24/7 داشت. پس از انکه من برای سلامتی خود تقاضای ساعات کمتر کار را مطرح کردم، اخراجم کردند."

یک کارگر مرد ۵۹ ساله از مونتگومری کانتی مریلند می گوید: "من از کار ۱۲ ساعته در گرمای ۹۰ درجه بدون استراحت، بدون  اب و فقط نیم ساعت استراحت ناهار شکایت کردم."

یک کارگر زن ۴۴ ساله از شهرستان مک کریری، کنتاکی، می گوید: "ما از اضافه کاری اجباری ۵۰ ساعت در هفته به ۶۵ ساعت در هفته رسیدیم که به نظر من غیرقابل دفاع بود اما شکایت از ان باعث شد که من  را اخراج کردند."

یکی دیگر از کارگران زن، ۴۲ ساله از میلر کانتی، تگزاس، می گوید: "به من گفته شد که بحث در مورد دستمزد با سایر کارکنان "بر خلاف سیاست شرکت" است و وقتی از سرپرستم پرسیدم که ایا قانونی است که بحث در مورد دستمزد را رد کنم، من به دلیل نافرمانی توبیخ شدم و چند روز بعد بیرون  شدم."

متاسفانه، اگرچه کارفرمایان مسلما قوانین موجود را در برخی از این شرایط نقض کرده اند، سیستم اشتغال فعلی - که به کارفرمایان اجازه می دهد کارگران را به هر دلیلی یا بدون هیچ دلیلی اخراج کنند - اثبات اینکه اخراج تبعیض امیز یا تلافی جویانه بوده است بسیار دشوار است. این واقعیت یک محیط "سرد" ایجاد می کند که در ان کارکنان از صحبت کردن در مورد مشکلات در محل کار خودداری می کنند.

بیش از دو نفر از هر سه کارگری که مرخص شده اند هیچ دلیل یا دلیل ناعادلانه ای برای خاتمه کار دریافت نکرده اند و سه نفر از چهار نفر قبل از ترخیص هیچ هشداری دریافت نکرده اند.

فقط یک نفر از هر سه کارگر اخراج شده حقوق اخراجی دریافت می کند. در عین حال، بیش از 40 درصد از کارگران شاغل در حال حاضر - شامل بیش از نیمی از کارگران سیاه پوست - تنها پس انداز کافی برای پوشش یک ماه یا کمتر از هزینه ها دارند.

دو سوم کارگران از تصویب قوانین "علت عادلانه" حمایت می کنند که تضمین می کند کارگران قبل از از دست دادن شغل خود، دلیل موجه و روند عادلانه ای دریافت می کنند. 

اعتراضات کارگری

اعتراض علیه "اشتغال به اراده" گسترده است. ائتلاف  متشکل از اتحادیه ها و گروه های اعتراضی بطور پیوسته شکل میگیرد و بعد از اکسیونها و فعالیت در جلب حمایت افکار عمومی جای خود را به فعالیت بعدی میدهد.

ائتلاف تازه شکل گرفته "مشاغل پایدار،همین امروز" متشکل از معلمان و کارگران جوان یک نمونه است. "مشاغل امن"  هدف این ائتلاف است که با پیکت های مداوم در صدد است با جلب افکار عمومی و اتحادیه های سراسری، ایالت ایلینویز را به دومین ایالت، مشابه ایالت مانتانا  به تغییر قانون و الغای "اخراج بدون دلیل" وادار نمایند.

خانم "استرلا فرناندز" سخنگوی این ائتلاف است. او به طور ناگهانی از کار دوخت  در یک کارخانه منطقه شیکاگو در دسامبر2020 اخراج شد: " من یک روز صبح ساعت 4 صبح به سر کار رسیدم، سرپرست کار به من گفت که دیگر نمی توانم انجا باشم و به کار ادامه دهم ... دلیلش را پرسیدم و انها گفتند که لازم نیست به من بگویند و به من گفتند که فقط به خانه برگردم."

فرناندزمعتقد است که او در تلافی شکایت های روز قبلتر علیه شرایط بد کار در میان همکاران، اخراج شده است، اما او نمی تواند ان را ثابت کند، به ویژه از انجا که کارفرمای او هرگز دلیلی برای اخراج او ارائه نکرد.

تحقیقات جدیدی از همین ائتلاف نشان داد که 37 درصد از کارگران در ایالت ایلینویز به دلیل ناموجه (غیر عادلانه) و 42 درصد بدون هیچ دلیلی اخراج شده اند، کارگران سیاه و لاتین با ریسک بیشتری برای اخراج مواجه هستند. یک سوم از کسانی که با اخراج غیر موجه روبرو شده اند می گویند که بدنبال افزایش شکایت کارگران علیه نارسایی در محل کار بوده است.

لب کلام به نقل از  "استرلا فرناندز":

"قانون مشاغل امن" که ما در پی آن هستیم خواهان نه فقط  ارائه صریح  دلایل معتبر در حکم اخراج، بلکه بعلاوه خواهان  اعطای فرصت عادلانه به کارگران برای بهبود عملکرد شغلی خود،  قبل از هر گونه حکم  اخراج، است.  خواست ما ممنوعیت اخراج  است. "اشتغال با اراده" محیط خصمانه و رقابت را میان کارگران دامن میزند. در موج اخراجها، کارفرماها بخشی از دستمزد کارگران را به جیب میزنند، چیزی که کارگران هرگز امکان پیگیری آنرا پیدا نمیکنند... "اشتغال با اراده" از ما میخواهد وسایل یک بار مصرف در خدمت کارفرما باشیم.  این قانون تمامی امنیت اجتماعی کارگران را به بازی گرفته است. با لغو "اشتغال با اراده" توازن قوای میان کارگران و روسا اساسا عوض خواهد شد...  در محیطهای کار انواع اقدامات غیر قانونی و تبعیض جنسی و ناامنی در جریان است. "اشتغال با اراده " و ترس از اخراج و انتقام گیری از جانب کارفرما، مانع رسیدگی و اقدامات پیشگیرانه از طرف کارگران میگردد. تا کنون تعداد زیادی از اتحادیه ها به این کمپین پیوسته اند از جمله اتحادیه سراسری معلمان، اتحادیه آشپزها، اتحادیه کارگران  رادیو و ماشین سازی.

به نقل از یک رهبر اتحادیه کارگری در این کمپین:

"جنبش کارگری امریکا در اقدام عجیب خود "اشتباه" کرده و موضوع "اخراج خودسرانه" را در لیست مذاکرات سالانه با طرف کارفرما قرارداده است. وقت تجدید نظر است. این موضوع باید در مجاری قانون گذاری یکبار برای همیشه حل شود. هر کارگر در وضعیت فعلی میداند که با شروع فعالیت برای اتحادیه از طرف کارفرما اخراج خواهد شد. بیایید با تصویب یک قانون برای پایان "اخراج خودسرانه"، بجای افزایش کارگران اخراجی،  بر  تعداد اتحادیه های  کارگری   بیافزاییم."

جمعبندی و نگاهی به تجربه کشمکش های حاد طبقاتی در ایران

"اخراج دلبخواهی" در "امپراتوری  کارفرما" در محیط های کار  نه تازگی دارد و نه منحصر به امریکا است.  هنوز هستند نمونه روابط کار که "کارفرمای نان آور" متکی به روابط اخلاقی و" شلاق" پدر مابانه، همراه با اغماض در خصوصیات اخلاقی فردی  را  درجهت بکار انداختن خلاقیت و وفاداری کارگر موثرتر میدانند. هر چه هست بازار کار در ایران نمونه دیگری بر تشدید مقررات و اتوریته بلامنازع کارفرما است. حذف همه قوانین دست و پا گیر، پایان قاطع ادا و اطوار کارگرپناهی در قوانین   کار، قیچی دُم همان تشکل های مسخره صد تا یک غاز فرمایشی-دولتی-اسلامی  و جانشینی همگی با مقررات انظباطی مملو از بهانه؛ گویای شکل گیری "اخراج دلبخواهی" از نوع ایرانی  است. با این تفاوت "عادلانه" که حکم اخراج بزبان فارسی مستلزم سه بار اخطار کتبی  قبلی است! امروز فسخ قرارداد کار- اخراج کارگر-  مستلزم هیچ پیش شرط، هیچ مراسم و تشریفاتی نیست. چرا که استخدام و بکارگیری یک کارگر در همین چهارچوب، به عبارت دقیق تر به همان اندازه بی در و پیکر و هردنبیل است. 

سوالات روی میز یک فعال کارگری در ایران گویا است: کدام قرارداد کار؟ (که زیر نظر وزارت کار و تحت سلسله دادنامه های صادره از طرف دیوان عالی اداری   95 درصد آنها سفید و موقت  است)؛ کدام دستمزد؟ (که مصوب شورای عالی کار خود غیر قانونی است)؛ کدام بیمه ها؟ (که مجلس و دولت درراس مافیای دزدی بیمه درمانی پانصد هزار کارگر ساختمانی خیمه زده اند)؛ کدام قانون کار (که هر عبارت آن آتش بیار حمله تازه به تبار کارگری جامعه و به قیمت شلاق و زندان  و تباهی بهترین های شرافت ومبارزه کارگری جامعه تمام شده است) ...

نزد کارل مارکس پدیده "ارتش ذخیره کار" بازتولید جمعیت عظیم بیکاران در تحمیل شرایط بدتر کار و عامل فشار بر  جمعیت شاغل نقش مهمی را شامل میشود. مبحث متداول بورژوایی در قالب "امنیت شغلی" همان ارتش ذخیره کار را مستقیما بداخل کارخانه ها میبرد، اینبار همان کارگران نه بصورت "بیکار" بلکه درهیبت کارآموز، پاره وقت و غیره نه در پشت نرده ها بلکه درست در کنار شاغلین  به رقابت میپردازند. همزمان   مقررات تازه و سختگیرانه اخراج  هر چه نزدیکتر به روزمره کارگر جا خوش میکند. در سازمان کار امروزی مرز استخدام و اخراج بسختی قابل تشخیص است. یک کارگر برای یک دستمزد بشدت ناچیز، هر لحظه باید با کارفرما،  با صف طولانی از هم طبقه ای های شاغل و بیکار و حتی با خودش به مصاف برخیزد.

ارجاع به مارکس در این زمینه آنجا موجه و واقعی است که هاله ظاهرا دمکراتیک  و ظاهرا برابر بورژوایی را کنار  زد. دراین رابطه با کنار گذاشتن کار مزدی، برای کارگر هیچ انتخابی باقی نمیماند، کارگرچاره ای جز تن دادن به شرایط کارفرما برای برخورداری از حق کار، حق تامین معیشت، حق زنده ماندن،  چاره ای جز گرسنگی و بی پناهی ندارد. وسایل تولید در مالکیت سرمایه دار است، کارگر محکوم است که کار پیدا کند و  این مشروط به منطق وحشیانه است که کار او در شرایط آشکارا برده وار، برای سرمایه به اندازه کافی سود آور باشد.

در زمینه مبارزات کارگری در امریکا علیه نا امنی شغلی صد البته هنوز باید  مبارزه سراسری وقدرتمند جهت تحمیل   بیمه  بیکاری، مبارزه بر سر کاهش ساعات کار و مبارزه برای برسمیت شناختن تشکل های کارگری و قراردادهای  جمعی را هم اضافه کرد. سوابق این مبارزات در کشورهای دیگر و مشخصا در سوسیال مکراسی در مقاطعی چشمگیرتر  است. در مورد ایران، و در مقابل بورژوازی هار حاکم بطور خیلی خلاصه حق مطلب را میتوان در یک جمله به نقل از اعتصابات پر سر و صدای معاصر بیان کرد:

صف مشترک همه کارگران علیه اخراج! حق ندارید، نمیگذاریم با زندگی ما بازی کنید!

به این موضوع جداگانه در شماره بعدی نشریه خواهیم پرداخت.
-------------

 منابع:

جنبش علیه "اشتغال بر اراده" شدت میگیرد

https://inthesetimes.com/article/at-will-just-cause-employment-union-labor-illinois

پروژه ملی قانون استخدام در ایالات متحده    www.nelp.com ; report december 2022