مجمع کادرها و فعالیتهای حزب

رحمان حسین زاده

با تشکیل حزب حکمتیست، نهاد مجمع کادرهای حزب به عنوان یک نهاد متحد کننده سیاسی و ظرف بحت و تبادل نظر و همسو کردن کادرهای حزب در خارج کشورایجاد شد.در دوره یکساله اول در بیشتر تشکیلاتهای حزب در خارج کشور نشستهای این نهاد با راندمان سیاسی مثبت برگزارشد. باید اذعان کرد بعد از این دوره کوتاه یکساله، برگزاری نشستهای مجمع کادرها در تشکیلاتهای حزب به تدریج روبه کاهش گذاشت و در حال حاضر اثری از سوخت و ساز سیاسی این نهاد باقی نمانده است. خلاء فعالیت سیاسی چنین نهادی به وضوح اثرات نامطلوب خود را در صفوف کادرهای حزب در خارج کشور بر جای گذاشته است. نبودن همدلی سیاسی کافی و ناهمآهنگی سیاسی، فوکوس کردن یکجانبه هر کادر حزب به اولویتها و مشغله های تقسیم کاری حوزه مستقیما محل فعالیت خود و ایجاد نوعی صنفی گری سازمانی و غافل ماندن از جهت گیریها و مشغله های سیاسی سراسری حزب از نتایج نامطلوب غیاب فعالیت چنین نهادی است. با مشاهده این وضعیت کمیته رهبری حزب برای پایان دادن به این وضعیت، طرحی را که توسط کمیسیون منتخب خود تدوین شده بود، به تصویب رساند. محور اصلی و اول طرح تصویب شده، پافشاری بر احیای نقش سیاسی مجمع کادرهای حزب در خارج کشور است. بعد از تصویب این طرح، در سمیناری که در جهت توضیح و جانداختن این طرح برگزار شد، سئوالات متعددی مطرح شد. این سئوالات در این سمینار توسط کمیسیون ارائه کننده طرح جواب داده شد. بر این اساس این نوشته به بعضی از سئوالات و مسائل گرهی اساسی حول مجمع کادرهای حزب میپردازد.

الف- چرا فقط کادرهای مقیم خارج کشور؟

 حزب حکمتیست، حزبی است که در داخل و خارج کشور فعالیت مستمری دارد. فعالیتهای این حزب بر دوش کادرهای حزب در هر دو حوزه فعالیتی استوار است. مدتها است که این حقیقت را تاکید میکنیم، که بعد فعالیت و سازمان داخل کشوری و لاجرم نقش کادرهای حزب در داخل کشور گسترش ونقش جدی پیدا کرده است. اما در این طرح، ما از مجمع کادرهای حزب در خارج کشور صحبت میکنیم. آیا این به معنای آن است که کادرهای حزب در داخل کشور به حساب آورده نمی شوند؟ واضح است که این گمانه زنی ربطی به تعریف ما از محیط فعالیتی  مجمع کادرهای حزب در شرایط فعلی در خارج کشور ندارد. جواب ما به سادگی اینست، به دلیل تناسب قوای نامساعد کنونی در داخل به ضرر جنبش ما و تحزب کمونیستی و به دلیل اختناق و استبداد حاکم کنونی، در شرایط حاضر ما نمیتوانیم فونکسیون مجمع کادرهای حزب را به داخل کشور نیز تعمیم دهیم. کادرهای حزب در داخل کشور در شبکه های حزبی و در کمیته های کمونیستی با در نظر گرفتن مجموعه موئلفه های سیاسی، تشکیلاتی و امنیتی در داخل کشور تحت اتوریته کمیته سازمانده حزب، متشکل شده و سوخت و ساز سیاسی خاص خود را دارند، که در اینجا مورد بحث نیست.

 در خارج کشور ما با شرایط استبدادی و اختناق روبرو نیستیم. کادرهای حزب به طور علنی و آشکار فعالیت دارند و میتوانند نشستها و اجتماعات علنی خود را داشته باشند. لذا مجمع کادرهای حزب بدون محدودیت به عنوان ظرف گرد آورنده همه کادرهای حزب در جغرافیای تعریف شده معین (عمدتا مجمع کادرهای هر شهر) مورد نظر است.  تاکید ما در حال حاضر بر ایجاد مجمع کادرها در خارج کشور و نه داخل کشور از شرایط متفاوت مبارزاتی این دو حوزه فعالیتی ناشی شده است.

حال که بحث ما بر ایجاد مجمع کادرها در خارج کشور متمرکز شده است، لازمست برای جلوگیری از هر سوءتفاهمی به این نکته توجه کنیم که ایجاد مجمع کادرها طرح بسیار مشخص و با بعد معینی است که جنبه تکمیلی بر طرح اساسی و پایه ای سازمانی ما در خارج کشور دارد. لازم به یاد آوری است که تاکید کنیم، تشکیلات خارج کشور یکی از تشکیلاتهای اصلی حزب است که طبق سیستم سازمانی هرمی ومتکی به کمیته های کمونیستی و حزبی از بالا تا پایین اداره میشود. در حال حاضر کمیته خارج کشور در راس این تشکیلات وکمیته های شهری در سطح پایه، ستون فقرات اسکلت تشکیلات خارج کشور را شکل میدهند. این کمیته ها در چارچوب حوزه فعالیت خود ارگان سیاسی و اجرایی وتصمیم گیرنده حزب هستند. چارچوب وظایف کمیته ها در اسناد مربوط به کمیته های حزبی مندرج در اساسنامه حزب تعریف شده و مبنای کار ما است. فعالیت همیشگی و روتین سازمان حزب در خارج کشور توسط این تشکیلات ستونی و در راس آن کمیته خارج کشور هدایت میشود. لذا باید توجه کرد، ایده و طرح مجمع کادرها از فعالیتهای روتین حزبی ناشی نشده و نباید موازی و یا آلترناتیو کمیته های حزبی و طرح سازمانی کنونی ما در خارج کشور نگریسته شود. مجمع کادرها در یک جمله اساسا ظرف ایجاد اتحاد سیاسی کادرهای حزب  مقیم خارج است که جاافتادن نقش آن تسهیلات سیاسی جدی برای عموم حزب و تشکیلات خارج کشور ما خواهد داشت. با این توضیحات به دیگر سئوالهای مطرح در این رابطه میپردازیم.

ب- مجمع کادرها: در برگیرنده همه کادرهای مقیم خارج یا محدود به کادرهای تشکیلات خارج کشور حزب ؟

طرح اولیه مجمع کادرهای حزب که در بدو تاسیس حزب حکمتیست تدوین شد، با این تصویر اشتباه تدوین شد که مجمع کادرها محدود به کادرهای سازماندهی شده در تشکیلات خارج کشور است. به این ترتیب در طرح اولیه، کادرهای سازمانهای حزبی دیگرکه بنا چار در خارج کشور مستقرند، جایی در این مجمع نداشتند. این نقص عمده طرح اولیه باعث شد، یک بخش موثر و قابل توجه از کادرهای حزب در سوخت و ساز سیاسی مجمع کادرها حضور نداشته باشند. از جمله بخشی از اعضای کمیته مرکزی که در تشکیلات خارج کشور فعالیت مستقیم سازمانی ندارند. کادرهای سازمان تلویزیون و کمیته سازمانده حزب و اعضای کمیته کردستان که حوزه فعالیتی هر یک از آنها ربط مستقیمی به تشکیلات خارج کشور ندارد و به ناچار در خارج کشورمستقرند. این مسئله به چند لحاظ مشکل ایجاد کرد. مجمع کادرها اساسا به ظرف طرح اولویتها و مشغله های تشکیلات محل و در بهترین حالت تشکیلات خارج کشورمحدود میماند. اولویتها و مشغله هایی که بنا به خصلت پرحجم کار کمیته های شهری، همواره جنبه های اجرایی و عملی آن بر مشغله ها و مباحث سیاسی لازم و ضروری ارجحیت پیدا کرده است. در این وضعیت این نگرانی وجود دارد که مجمع کادرها به جای اینکه به ظرف سوخت و ساز سیاسی و ایجاد همدلی سیاسی کادرها تبدیل شود، به ارگان رتق و فتق امور تشکیلاتی و اجرایی  به موازات کمیته های حزبی شیفت کند و از آنجا که امورات اجرایی و تشکیلاتی را کمیته های حزبی انجام میدادند، نقشی برای مجمع کادرها باقی نماند و نتیجتا به منحل شدن مجمع کادرها تبدیل شد. یکی از علل شکل نگرفتن مجمع کادرها در دوره گذشته همین مسئله بوده است.روی دیگر این سکه این واقعیت است که بخش مهمی از کادرهای حزب در چارچوب مشغله های تقسیم کارسازمانی و تشکیلاتی محوله به خود محدود بمانند، به این ترتیب صنفی گری سازمانی و تقسیم کاری برجسته شود. رابطه زنده سیاسی و لاجرم انسجام سیاسی بین بخشهای مختلف کادرهای حزب در خارج کشور لطمه بخورد. اثر این تجربه نامناسب را بویژه با طرح فکر نشده تفکیک کادرهای تشکیلات کردستان مستقر در خارج کشور با کادرهای تشکیلات خارج کشوردیدیم. تجربه ناموفقی که از یک طرف به محروم شدن تشکیلاتهای کشوری و شهری از دخالت موثر تعدادی از کادرهای با تجربه و از طرف دیگر به کم تحرکی همین کادرها در حیات سیاسی روزمره حزب در خارج کشور منجر شد.

به علاوه محدود کردن مجمع کادرها صرفا به کادرهای تشکیلات خارج کشور، باعث میشود از انرژی و توانایی سیاسی تعداد قابل توجهی از اعضای دفتر سیاسی و کمیته مرکزی و رهبری حزب و کادرهای عرصه های دیگر به بهانه اینکه جزو فونکسیون مجمع کادرها نیستند، استفاده نشود.

با توجه به این تجارب و این مسائل است،  که در طرح کنونی مصوب کمیته رهبری آمده است، که "به منظور سوخت و ساز فعال سیاسی در میان همه کادرهای مقیم خارج کشور، صرفنظر از مسئولیت مستقیم سازمانی، همه کادرهای حزب مقیم خارج کشور لازمست، در نشستهای منظم مجمع کادرها شرکت کنند و حضور فعال سیاسی داشته باشند. استثناء در مورد کسانی است که در زمان برگزاری مجمع کادرها در ماموریتهای حزبی بسر میبرند".

به نظرم تصویر درست کنونی از مجمع کادرها میتواند به مشکلات اشاره شده، پایان دهد و نهاد پرتپش سیاسی در برگیرنده همه کادرهای حزب را احیاء کند. 

ج- مجمع کادرها: نقش سیاسی یا اجرایی؟

یکی از سئوالات مطرح در مورد مجمع کادرها این مسئله است که آیا مجمع کادرها  نقش اجرایی و تصمیم گیرنده سیاسی و تشکیلاتی دارد؟ در جواب به روشنی باید گفت این نهاد نقش اجرایی و هیچ نوع تصمیم گیری را ندارد.  قرار نیست نقش موازی کمیته های حزبی موجود در تشکیلات خارج کشور ما داشته باشد. وجود این التقاط نقش دو گانه سیاسی یا اجرایی و تصمیم گیرنده، در تصویر اولیه از طرح مجمع کادرها به هر درجه ای که وجود داشت، به کارکرد واقعی مجمع کادرها لطمه زد. مجمع کادرها تنها و تنها یک نهاد سیاسی در برگیرنده کادرهای یک جغرافیای تعریف شده و با پریود مقرر شده نشست منظم است. مجمع کادرها ظرف همفکری سیاسی، بحث وتبادل نظر سیاسی به منظور ایجاد اتحاد و همسویی و ایجاد استحکام سیاسی در صفوف کادرهای حزب را بر عهده دارد. مجمع کادرها ابزاری است که در آن فارغ از اولویتها و مشغله مستقیم حزبی و روزمره کادرهای حزب دور هم جمع میشوند، به سیاستهای عمومی پیش روی حزب ، به سیاستها و طرحها و تاکتیکهای جدیدا اعلام شده حزب، به نقشه های حزب در این یا آن شاخه فعالیت حزب، به ارزیابی و جمع بندی از ابتکارات و نقشه ها و فعالیتهای عمومی این بخش و یا آن بخش حزب میپردازند. برای مثال میتوان به مباحث مطرح شده حزب در مور اوضاع سیاسی ایران و جهان و منطقه پرداخت. به موضوعاتی پرداخت که لازم است حزب به آنها بپردازد. این یا آن تاکتیک سیاسی و یا سازمانی حزب را بررسی کرد. به نقشه حزب و سیاست حزب در کار داخل و کردستان و خارج کشور پرداخت. تبلیغات حزب و فعالیت تلویزیون را بررسی کرد. خلاصه بگویم مجمع کادرهای حزب میتواند و لازم است به انبوه متنوع مسائل پیش روی جنبش کمونیستی و حکمتیستی اعم از مسائل استراتژیک تا مسائل سیاسی و تاکتیکی و سبک کاری و سازمانی بپردازد. تشخیص اینکه در هر نشست معین مجمع کادرها به چه مسائلی پرداخته میشود، به عهده نشست حضوری خود مجمع است که از میان پیشنهادات چه از قبل طرح شده توسط دبیر مجمع و یا اعضای آن ویا مستقیما مطرح شده در شروع جلسه، با رای اکثریت موضوعات لازم  در دستور گذاشته میشود و به آنها پرداخته میشود.

مجمع کادرها تصمیم گیری سیاسی نمی کند. اما میتواند نتیجه مباحث سیاسی خود را به هر شکل مناسب و از جمله در شکل قرار و قطعنامه و نامه و توصیه مکتوب و شفاهی در اختیار ارگانهای رهبری و کمیته های حزبی مختلف قرار دهد. مجمع کادرها نه تنها میتواند اینکار رابکند، بلکه رهبری حزب مجمع کادرها را به چنین برخورد فعالی در راستای تقویت سیاسی حزب و پویایی سیاسی حزب تشویق میکند. ارگانهای رهبری و کمیته های حزبی لازم است با دقت به پیشنهادات و توصیه های مجمع کادرها توجه کنند و در مقابل پیشنهادات آنها نظر خود را اعلام کنند.

د- مناسبات مجمع کادرها با کمیته های حزبی:

گفتیم مجمع کادرها نهاد آلترناتیو و یا موازی کمیته های حزبی در خارج کشور نیست. بالاتر به جایگاه تشکیلات خارج کشوربه مثابه یکی از تشکیلاتهای اصلی حزب و سیستم سازمانی هرمی ومتکی به کمیته های کمونیستی و حزبی از بالا تا پایین آن اشاره کردیم.  تاکید کردیم که کمیته خارج و کمیته های حزبی در چارچوب حوزه فعالیت خود ارگان سیاسی و اجرایی وتصمیم گیرنده حزب هستند.با توجه به این نکات و در شرایط وجود مجمع کادرها و کمیته های حزبی در هر شهر در کنار هم باید به دو جنبه مهم دقت کرد. اولا مجمع کادرها دخالت عملی در روند تصمیم گیری سیاسی و اجرایی کمیته های حزبی ندارند.  و دوما با توجه به اینکه مجمع کادرها فقط در برگیرنده کادرهای حزب در خارج کشور نیست و این نهاد اجرایی نیست، کمیته شهری هم بر مجمع کادرها اعمال اتوریته تشکیلاتی نمی کند. سوما مجمع کادرها در اولین نشست خود با  انتخاب دبیر مجمع کادرها، از میان اعضای خود، شکل ساده سازمانی خود را تعین می بخشد. دبیر مجمع کادرها چند وظیفه بسیار مشخص را به عهده دارد. از جمله 1- نشستهای منظم مجمع کادرها را  فراخوان میدهد. 2- برای برگزاری عملی این نشست هماهنگی لازم را با کمیته حزبی در محل ایجاد میکند. 3- گزارش این نشست ها را برای کمیته رهبری و کمیته خارج کشور ارسال میکند.

با این تصویر از جایگاه مجمع کادرهای حزب و ضرورت سیاسی احیای فوری آنها در خارج کشور، لازمست طبق اقدامات تعریف شده و در کوتاهترین فرصت ممکن مجمع کادرهای هر شهر را سازمان داد. در شروع کار کمیته خارج کشور در هماهنگی لازم با کمیته رهبری برگزاری اولین نشست هر مجمع را در شهرهای مختلف پیگیری میکند. در این رابطه دستورالعمل تشکیلاتی لازم تهیه و به اجراء گذاشته میشود. همه کادرهای حزب مقیم خارج کشور اعم از اعضای کمیته مرکزی و ارگانهای رهبری و دیگر  کادرهای حزب در عرصه های مختلف را به حضور فعال و سازمانیافته در مجمع کادرهای حزب فرا میخوانیم.