صدقه و صلوات، به جای HSE در صنعت نفت
اسد گلچینی
قوانین و مقرارت قابل قبول و امروزی مربوط به HSE "سلامتی و ایمنی محیط کار" در کشورهای پیشرفته بدون تردید در همه مراکز بزرگ و کوچک کار در ایران خواست کارگران و کارکنان آنهاست.
بسیاری از محیط های کار در ایران بدرست از سوی کارگران قتلگاه آنان نام گذاری شده است. سوانح حین کار بر اثر نبود ابتدایی ترین ابزار و امکانات برای جلوگیری از این حوادث دلیل اصلی این وضعیت است که کارگران آن را هر لحظه به جان میخرند. سرمایه داران و دولتشان نه تنها نیروی ارزان کارگر را میخواهند و از برکت سرکوب و خفقان و وحشی گری حکومت اسلامی از آن بهره مندند، بلکه بدترین محیط های کار را برای کارگران و کارکنان خود برپا کرده اند. سود فوق العاده را از قبل کار کارگران به جیب میزنند و همزمان جان کارگران و مرگ آنها برایشان پشیزی ارزش ندارد. در عین حال بی خبری کارگران از هم و بی اطلاعی آنها از آنچه حقوقشان در مورد "سلامتی و ایمنی محیط کار" است دست کارفرما ها و دولتشان را برای ادامه این شرایط باز گذاشته است. فرهنگ کارفرما ها که غالب هم هست فرهنگ "آتش نشانی و صندوق زنگ زده کمک های اولیه" به جای مقرررات و امکانات لازم برای جلوگیری از سوانح حین کار است.
" ٨٠٠ نفر از کارکنان صنعت نفت در دشت پر از دود و آتش و باتلاق در تلاش برای مهار فوران وسیع چاه ١٠٤ مارون هستند٬ ٦ نفر از مدیران مناطق نفتخیز جنوب از محاصره سیل و رانش زمین در منطقه جان سالم به در بردند٬ جان عده ای از شهروندان اهوازی و جزیره خارک بر اثر احتمال تکرار حادثه ای مشابه در خطر است٬ خط لوله ششم سراسری گاز دچار آتش سوزی شد٬ آتش سوزی در پتروشیمی خارک٬ ٨ کشته و زخمی در آتش سوزی پتروشیمی پردیس یک در عسلویه٬ میزان سوختگی مصدومان ٥٠ درصد است٬ در پی پاره شدن قسمتی از یکی از لوله های گاز در مجتمع پتروشیمی پارس نشر گاز بوقوع پیوست٬ بعلت خوردگی خط لوله ٢٠ اینچ فرآورده حامل بنزین لرستان دچار حریق شد٬ تکرار حادثه ای شبیه چاه ٢٣ کنگان این بار در بزرگ ترین میدان نفتی دریایی ایران و..."
اینها بخشی ناچیز از سوانح و خطراتی است که کارگران و کارکنان صنعت نفت در یک سال گذشته با آن روبرو بوده اند. اینها نشان از سوانح بسیار و کشته و زخمی شدن کارگران دارد و این مازاد بر شرایط بسیار نا امن همیشگی محیط های کار در این صنعت است.
این موضوع بویژه در یکسال گذشته موجب نارضایتی شدید کارگران و کارکنان در این صنعت و شرکت های تابعه آن شده است و در مقابل این معضل که هر روزه جان چندین نفر را میگیرد، دولت و شرکت های مختلف در این صنعت، اعم از نفت٬ پتروشیمی، گاز، پالایش و پخش٬ به "راه حلی" رسیده اند که در نوع خود بی نظیر است.
سایت نفت نیوز سخنگوی این شرکت ها در ١٨ مرداد ٨٩ اعلام کرد که : "همکاران صنعت نفت برای دفع بلا و کاهش حوادث ناشی از کار در تاسیسات صدقه بدهند" و نه تنها این بلکه " چند توصیه مهم دین مبین اسلام برای دفع بلایا" را هم تبلیغ کرده اند. و خواسته اند که کارگران و کارکنان بخشهای مختلف این صنعت به "قرائت قران و بویژه خواندن آیه الکرسی و سوریه یاسین" پناه ببرند، دعا و نماز بخوانند و بر محمد و آل محمد صلوات بفرستند.
سرمایه داران و دولت عوامفریبشان به کارگران و کارکنان نفت هم که میرسد میخواهند که در برابر سوانح ناشی از عدم ایمنی محیط کار، استفاده از امکانات و تکنولوژی پایین و زنگ زده، اولا هزینه این شرایط را خود بپردازند و ثانیا اگر به قران و نماز و چرندیات از این قبیل پناه نبرند خود مسئول سوانح هستند.
بدیهی است که کسی گوشش به این راه حل سرمایه داران بدهکار نیست و این عکس العمل سخنگوی سرمایه داران در نفت با استهزا و انتقاد شدید کارگران و کارکنان روبرو شده است و آنها در عوض خواستار انجام اقدامت لازم در مورد مساله "سلامتی و امنیت محیط کار" هستند.
کارگران و کارکنان پالایشگاه ها، حفاری ها، گاز و پتروشیمی در شرایط بسیار دشوار و سخت ترین و ناامن ترین محیط کاری و جوی٬ بویژه در جنوب ایران شبانه روز مشغول به کار هستند. بخش قابل توجهی از آنان بدرستی میدانند که مقررات و قوانین مربوط به سلامتی و امنیت محیط کار نه ناشی از این است که آنها صدقه نمیدهند و نماز نمیخوانند و هنگام کار صلوات نمی فرستند ، بلکه دقیقا برای ارزان کردن و سود دهی بیشتر محصول کار آنهاست که سرمایه داران چنین شرایطی را تحمیل کرده اند. آنها میدانند که سپردن شرکت های نفتی به بخش خصوصی و نداشتن استانداردی برای "سلامتی و ایمنی محیط کار" که از طرف دولت و بویژه کارگران و تشکل هایشان قابل کنترل باشد، چگونه باعث فدا کردن جان شان و خطرات بسیار برای آنها در این محیط ها شده است.
آنچه کارگران در همه محیط های کار باید بدانند و بخواهند بخشی از مساله است. کم نیستند کارگران و کارکنانی که از حقوق اولیه خود که امروزه در بسیاری کشورهای پیشرفته وجود دارد مطلعند٬ اما آنها قادر به متحد کردن همکاران خود برای تحقق این خواستها با هزینه سرمایه داران نیستند. در عوض آنچنان شرایطی برای سرمایه داران مهیا است که میتوانند در نشریات و سایت هایشان به کارگران بگویند برای جلوگیری از سوانح کار صدقه بدهند و دعا بخوانند. این تحمیق و سرکوب آشکار کارگران در همه محیط های بزرگ و کوچک و پرخطر است. آنچه کارگران و کارکنان با نیروی مبارزه متحد خود باید بدست بیاورند و تحمیل کنند این مساله ظاهرا ابتدایی است که: همه کارگران حق دارند در محلی کار کنند که در آنجا خطر سوانح در حین کار کاملا تحت کنترل و مراقبت باشد و همچنین حفاظت از سلامتی در محیط کار جلوگیری از هر ریسکی در محیط کار و در حین کار٬ مسئولیتش با کارفرما است و کارفرما مسئول HSE ( سلامتی و ایمنی محیط کار) است. این راه حل کارگران در برابر راه حل سرمایه داران و دولت شان است که صدقه و صلوات را تبلیغ میکنند.
٢٧ مرداد ١٣٨٩
١٨ اوت ٢٠١٠