تب اعتصابات كارگرى در بنگلادش
راديو پرتو
پنج شنبه ٢٤ ژوئن ٢٠١٠
از روز هجدهم ماه ژوئن دهها هزار كارخانه پوشاك در بنگلادش دست به اعتصاب زدند. اعتصابات با خواست افزايش دستمزدها٬ بسرعت پنجاه كارخانه را دربرگرفت. از روز شنبه كارگران اعتصابى به خيابانها ريخته دست به تظاهرات زدند. حمله و گاز اشك آور و تيراندازى پليس را كارگران اعتصابى با باريكارد پاسخ دادند. در جنگ گريز چند روزه عملا ٧٠٠ كارخانه منطقه به تعطيلى كشانده شده است.
در صف تظاهرات كارگران اعتصابى زنان و مردان عمدتا جوانى ديده ميشوند كه از كودكى در كارخانه شروع بكار كرده اند. كودكان بسيارى از آنها در زمره كارگران امروز كارخانه است. دستهاى گره كرده امروز اين كارگران توليد لباس و پوشاك بيش از يك ميليارد نفر از ساكنان كره زمين را بعهده دارد. توليدات اين كارگران در شبكه هاى فروشگاههاى زنجيره اى H&M ٬ Wal-Mart تا لوكس فروشى هاى Tommy Hilfiger قلب اروپا عرضه شده است. به يمن دستمزد بسيار ناچيز و شرايط مهلك كارى اين كارگران٬ كمپانى هاى فروش پوشاك جزو پر سودترين سهام بازار بورس بحساب ميايند. در بهبوهه اعتصاب جارى هيئت مديره شركت H&M با اعلام سودى معادل يك ميليارد دلار تنها در عرص شش ماه اول سال ٢٠١٠ نفس را در سينه سهام داران خود حبس كرد. دستمزد كارگران كارخانه هاى توليد پوشاك كمپانى مزبور در بنگلادش معادل ١٢ سنت در ساعت است. خواست كارگران افزايش اين دستمزدها به سطح هشتاد دلار در ماه است.
منطقه اعتصابى Ashulia در خارج شهر داكا٬ پايتخت بنگلادش در شبكه عظيم هزار كارخانه نساجى خود هشتصد هزار كارگر را در خود جاى داده است. در اين كارخانه ها٬ فرسنگها كيلومتر دورتر از فروشگاههاى شهرهاى اروپا٬ تازه ترين مد لباسها توليد ميگردد. اين توليدات مبشر زيبايى٬ راحتى و سلامتى مصرف كنندگان خود هستند. اما٬ در نقطه مقابل محصولات توليدى٬ در كارخانه و در محيط زندگى اين كارگران بطور مطلق اثرى از زيبايى و راحتى ديده نميشود. اين كارگران با فقر مطلق٬ در بيغوله ها و در همسايگى دايمى زباله ها عمر خود را سپرى ميكنند. چيزى حدود ٤٠ درصد از توليد صنعتى و هشتاد درصد از كل صادرات كشور بنگلادش حاصل كار كارگران نساجى است؛ اما دولت بنگلادش بجز سركوب عريان و وحشيانه چيز بيشترى را براى كارگران به ارمغان نياورده است. دولت بنگلادش با ضرب قانون سطح دستمزدها را پايين نگه داشته است٬ از تامين ساده ترين امكانات زندگى براى مناطق كارگر نشين سر باز زده است و شريك رسمى بهره كشى برده دارانه از كارگران است.
چهار سال پيش در ماه مارس سال ٢٠٠٦ موج شورش و اعتصابات كارگرى در اعتراض به شرايط خطرناك كار و در پى مرگ و زخمى شدن صدها كارگر در سه كارخانه پوشاك٬ سراسر بنگلادش را فرا گرفت. آن اعتصابات با وعده هاى توخالى و با زور سركوب به پايان رسيد. روز سه شنبه در چهارمين روز اعتصابات جارى٬ يكبار ديگر مقامات با وعده هاى كلى براى افزايش دستمزد٬ صداى تهديد سركوب گسترده عليه كارگران را بلند كردند.
امروز صداى اعتصاب كارگران بنگلادشى بوضوح در اروپا شنيده ميشود. محصولات و كالاهاى حاصل كار اين كارگران را صدها ميليون نفر در اروپا هر لحظه بر تن خود و كودكانشان حس ميكنند. حقانيت خواست اين كارگران وجدان هر انسانى را بدرد مياورد. مدير كمپانى H&M در واكنش در مقابل اعتصابات جارى٬ در كنار يك اظهار همدردى بسيار سطحى بلافاصله تاكيد كرد كه: كمپانى ما افتخار ميكند كه موجبات اشتغال چند صد هزار بنگلادشى را فراهم آورده است!
اين چيزى بيشتر از ادامه توحش عليه كارگران توسط دستگاه پليس بنگلادش٬ اما در هيبت يك سرمايه دار شيك پوش و كراواتى و در مقابل دوربينهاى تلويزيونى بدور از صحنه تيراندازى٬ نيست. انتظار بيشترى از سرمايه داران نميرود. تنها شانس كارگران اعتصابى بنگلادش در حمايت فعال هم طبقه اى هايشان در سراسر جهان و مشخصا در اروپا نهفته است. افسوس٬ اين صدا بطرز درد آورى ضعيف است.