|
شبح جنگی دیگر در بحبوحه جنگ موصل!
ریبوار احمد
جنگ براي کنترل مجدد شهر موصل و ديگر مناطق تحت کنترل داعش به گرمي ادامه دارد. قبل از آنکه پيش بيني معيني براي خاتمه اين جنگ وجود داشته باشد، همه ناظرين سياسي از احتمال جنگ هاي ديگر در ادامه جنگ حاضر مي گويند. اما، نشانه هاي اوليه يکي از اين جنگها، خيلي قبل تر از اين پيش بيني ها، خود را نمايان کرده بود. مسعود بارزاني و علي عبادي که در جريان کنفرانس خبري يکماه قبل، با قيافه متحدين محکمي جلو دوربين ها ظاهر شده و مژده آغاز عمليات موصل را به همه مي دادند، امروز عليه همديگر سنگر بندي کرده اند. سخنان مسعود بارزاني در کنفرانس خبري روز ١۶ اين ماه در شهر باشيک، اعلام آمادگي آشکاري براي اين جنگ بود. ايشان گفت: "ما نميدانيم آن بلاي بزرگي که در آينده پس از داعش گريبانگيرمان مي شود چه خواهد بود، اما بايستي با آمادگي کامل با هرگونه تهديد روبرو شويم.“ هنگاميکه اين سخنان بارزاني را در کنار علم کردن تهديد آميز جدايي کردستان و تشکيل دولت مستقل قرار دهيم، آنموقع روشن ميشود که پشت ”آن واقعه اي که در آينده پس از داعش گريبانگيرشان خواهد شد“، تهديدي در حقيقت آشنا، معين و برنامه ريزي شده خود را پنهان کرده است. بارزاني اين ”تهديد“ را يک فال بيني براي خود عنوان کرد. اما وقتيکه "نميدانم"اش را کنار سخنان ديگرش در اينمورد که "تقريبا تمامي خاک کردستان را آزاد کرده ايم، با آمريکا بر سر عدم عقب نشيني نيروي پيشمرگ از مناطقي که آزاد کرده اند به توافق رسيديم، و دولت مستقل کردي اعلام ميکنيم...." قرار دهيم، ديگر نبايستي نه "ندانستن"اش جدي گرفته شود و نه حسابي براي فال بيني اش در مورد پيش بيني "واقعه بعد از داعش" باز کرد. بارزاني طرفين و موضوع و ماهيت آن جنگ را تعيين کرده است. که در يک جمله ميتوان گفت جنگ ناسيوناليزم کرد و عرب بر سر تقسيم سرزمين و قدرت و منابع طبيعي خواهد بود. بدون شک، اگر اين جنگ بوقوع بپيوندد، مردم کرد زبان و عرب زبان را براي آن بميدان خواهند فرستاد که در ارزيابي نهايي، اين جنگ ارتجاعي کرد و عرب خواهد بود و فجايع و مصائبش از سناريويي که از سال ٢٠٠٣ جامعه عراق با آن گريبانگير است کمتر نخواهد بود. کانال تلويزيوني "روداو" جهت تحليل و ارزيابي محتواي اظهارات بارزاني، همان روز مصاحبه اي با شيخ جعفر مصطفي، مسئول شاخه ١۵ حزب دمکرات کردستان انجام داد. شيخ جعفر در اين مصاحبه و بدون مطرح کردن "نميدانيم" و فال بيني، صريحا به جزئيات اين موضوع پرداخت و گفت که جنگ بعدي ما مطمئنا با دولت عراق و مشخصا با "حشدي الشعبي" بر سر تعيين تکليف سرنوشت مناطق مورد اختلاف و مناطقي که از دوران ورود داعش تحت تسلط نيروي پيشمرگ بوده اند، خواهد بود. در دنياي واقعي ناسيوناليزم کرد، درست پس از يورش ٢١ اکتبر داعش به شهر کرکوک، اين جنگ را با يورش عليه آواره هاي عرب زبان و ويران کردن خانه و کاشانه شان آغاز کرده است. سازمان مدافع حقوق بشر در اين زمينه اين عمل را محکوم کرده و حکومت کردستان نيز با دستپاچگي جوابي داده است. يکروز پس از اظهارات بارزاني در شهر باشيک، دفتر علي عبادي در عکس العمل به گفته هاي ايشان، اعلام کرد که : "هيچ تغييري در توافقات بغداد و اربيل بوجود نيامده است، و بنا بر مفاد اين توافقنامه نيروهاي پيشمرگ دوش بدوش نيروهاي عراق براي آزاد کردن موصل مي جنگند، بعد از آن و بنا به مفاد اشکار اين توافقنامه نيروهاي پيشمرگ بسوي مناطقي که قبل از آغاز اين عمليات در آنها مستقر بودند عقب نشيني خواهند کرد، و تاکنون در چند ناحيه اين مفاد عملي شده اند." اعلاميه دفتر عبادي حتي اظهار ميدارد: "آن مناطقي که در دوران حکومتهاي قبلي تحت تسلط پيشمرگ درآمده اند، بنا به قانون اساسي عراق تعيين تکليف خواهند شد." اين اظهارنظر آشکارا نشان ميدهد که از نظر عبادي و حکومت عراق، نيروهاي پيشمرگ نه تنها بايستي از مناطقي که در نتيجه عمليات موصل آزاد شده اند عقب نشيني کنند، بلکه بايستي آن مناطقي را هم که از سال ٢٠١۴ تاکنون تحت کنترل خود درآورده اند، (در زمان يورش و پيشروي داعش بارزاني اعلام کرد که اين فرصتي براي تحت کنترل درآوردن مجدد مناطقي است که از کردستان منقطع شدە اند، و عملا نيز بخشهايي از آن را بکنترل درآوردند)، باز پس دهند. و حتي از اينهم بيشتر، قانون اساسي مملکت براي همه آن مناطقي که نيروي پيشمرگ از سال ٢٠٠٣ به اين طرف و در دوران حکومتهاي مختلف عراق بدست آورده بود، تعيين تکليف خواهد کرد. در ششمين بند ياداشتنامه تفاهم ميان وزارت دفاع آمريکا و وزارت پيشمرگ نيز بعنوان شرط کمک ۴١۵ ميليون دلاري اي که براي نيروي پيشمرگ تخصيص داده شده، گفته شده: ”در زمان به اجرا درآوردن اين ياداشتنامە، نيروي پيشمرگ و ديگر نيروهاي اقليم کردستان عراق طبق جدول زمانبندي شده توسط حکومت عراق از مناطقي که در تنيجه عمليات نينوا آزاد ميشوند، عقبنشيني ميکنند.“ جاي ترديدي نيست که اگر نيروهاي قومي و مذهبي ميدان دار باشند، پايبند به هيچ قانون و توافق نامه اي نخواهند بود و آخر سر نگراني و خطر بسيار جدي اي وجود دارد که اختلافات توسط و در تنيجه جنگ و قتل عام هاي خونين يکطرفه شوند. بدين شيوه ميتوان از هم اکنون بخشي از طرفين و عوامل و محتواي آن واقعه بسيار محتملي که ممکن است پس از داعش گريبان مردم را بگيرد، را مشاهده کرد و حتي هيچ تضميني نيز وجود ندارد که اين فاجعه حتي منتظر دوران پس از بيرون راندن داعش از موصل بماند و در جوار جنگ کنوني موصل جنگ خانمانسوز ديگري بر مردم تحميل نگردد. البته از همان آغاز معلوم بود که وقتي جنگ عليه داعش، (وراي شيوه و روش تروريستي و ضدانساني اي که با بمباران شهري يک و نيم ميليوني اي که به گروگان گرفته شده است)، قالبي قومي و طايفه اي بخود بگيرد و از يک طرف توسط ناسيوناليزم کرد که با هدف "آزادکردن مناطق کردنشين منقطع شده" در آن شرکت کرد، و از طرف ديگر براي نيروهاي ميليشياي شيعه وابسته و طرفدار جمهوري اسلامي نيز هدف از شرکت در اين جنگ علاوه بر انتقامگيري طايفه اي از سني مذهبها، عبارت از تغيير کفه ترازوي قدرت بنفع خود در جريان تخاصمات منطقەاي با نيروهاي رقيب خواهد بود. اين، همان عواقبي را خواهد داشت که هم اکنون سران و سياستمداران همه طرفين براي آن فراخوان ميدهند. اين، تنها يکي از صورت هاي سناريوي فاجعه بارکنوني است و يکي از جنگهاي ارتجاعي اي است که آينده مردم اين منطقه را تهديد ميکند. اين تهديد بايستي توسط مردم آزاديخواه کرد زبان و عرب زبان، و همچنين از جانب نيروهايي که خود را در قبال امنيت و آسايش و زندگي مردم و دفاع از مدنيت در جامعه مسئول ميدانند، کاملا جدي گرفته شود. ضروريست که موضع آشکار و قاطع عليه اين تهديد گرفت و بمنظور خنثي کردن طرحها و نتايج فاجعه بارش سياست و طرحهاي پيشرو در مقابل آن ارائه داد. در اين زمينه، پرده برداشتن از ماهيت و محتواي ارتجاعي و ضدانساني ناسيوناليزم و قومپرستي کرد و عرب، آگاه کردن وسيع مردم از مخاطرات و عواقب فاجعه بار اين جنگ، ضرورت برجسته کردن همسرنوشتي اين مردم وراي تعلقات قومي و مذهبي تحميل شده بر آنان، و بميدان آوردن نيروي مبارزاتي مردم آزاديخواه عليه اين تهديد، بزرگترين، فوري ترين وظيفه و مسئوليت همه آن نيروهايي است که دفاع از مدنيت جامعه و ممانعت از سوق دادن آن بسوي فاجعه جنگ و اختلافات قومي و مذهبي را وظيفه خود ميدانند. اين امر مهم و انساني را نبايستي به تاخير انداخت. رهبري و تلاش براي پيشقدمي در اين ميدان، يک وظيفه عظيم کمونيستي است!
۱۹ نوامبر ۲۰۱٦
|
