زمینه ها و اهداف سیاسی حملات دولت ترکیه

مصاحبه کمونیست با محمد فتاحی

کمونیست: اطلاعیه دفتر کردستان حزب در محکومیت حملات ارتش ترکیه به منطقه شمال کردستان عراق و همزمان اشغال بخشی از کردستان سوریه منتشر شده است.  زمینه ها و اهداف سیاسی شروع این جنگ از نظر شما چیست؟

محمد فتاحی: جنگی که امروز میان ارتش ترکیه و پ ک ک در جریان است، ظاهرا ادامه واقعه مربوط به عملیات انتحاری علیه جوانان عازم کوبانی در ترکیه سرچشمه است.  ٢٠ جولای، گردهم‌آیی فدراسیون جوانان سوسیالیست در شهر پرسوس ترکیه مورد حملە یک عملیات انتحاری داعش قرار گرفت و دهها کشته و زخمی به جای گذاشت. جوانان سوسیالیست خود را آمادە رفتن بە کوبانی برای کمک به بازسازی این شهر می‌کردند. دو روز بعد دو نفر از افسران پلیس توسط پ ک ک در "انتقام از همکاری آنها با داعش" ترور شدند. به دنبال این دو واقعه، هواپیماهای جنگی ترکیه مناطق پایگاهی پ ک ک در قندیل؛ شمال کردستان عراق، و همچنین به اصطلاح مناطق داعش در سوریه را بمباران کردند. قصد اعلام شده ترکیه جنگ "علیه تروریسم" در دو جبهه است.

پروسه اتفاقات بعد از واقعه عملیات انتحاری تا به امروز، یک تصویر نسبتا عمومی از وقایع جاری است. برای درک روشن از این مسئله، باید ماورای ادعاهای طرف های درگیر به مسئله نگاه کرد. علل حمله انتحاری داعش در شرایط امروز جای سوال است. علل به اصطلاح انتقام گیری پ ک ک جای سوال است، و بیش از آنها علل حمله ترکیه بویژه با هدف لوکس مبارزه علیه تروریسم.

اول از هدف لوکس دولت ترکیه برای جنگ علیه تروریسم شروع کنیم. دنیا میداند که دولت ترکیه از روز اول حامی مستقیم داعش بوده است. به گفته گزارش های منتشر شده، ترکیه بخشی از واحدهای داعش را مستقیما تحت رهبری خود سازمان داده است، همانطوریکه از روز اول آنها را در ارتش آزاد ترکیه سازمان داده بود. نتیجتا ادعای ترکیه برای مبارزه علیه تروریسم، طبق هزار و یک سند همکاری آنها با داعش، یک ادعای دروغ است.

دوم؛ علت این عملیات داعش هم صرفا ناشی از ذات جنایتکارانه آن نیست. اگر از احتمال سازماندهی آن توسط پلیس ترکیه و یا سازمان امنیت این کشور برای توجیه شروع عملیات و نقشه شان بگذریم، عملیات انتحاری داعش در شرایط کنونی جای سوال است. داعش در دوره سنگین ترین جنگ ها در کوبانی، و حتی در دوره شکست شان در این شهر، هیچگاه صف هزاران نفره مردم و سوسیالیست ها و کمونیست ها و آنارشیست ها و ناسیونالیست ها در کنار مرز ترکیه را مورد حمله انتحاری و کشتار جمعی قرار نداد. داعش از روز اول جنگ در سوریه، تا جایی که علنا اعلام شده، هیچگاه عملیات نظامی و کشتار مخالفین در خاک ترکیه را سازمان نداده است. اگر چنین است، علت سازماندهی عملیات انتحاری اخیر در خاک ترکیه چیست؟

سوم؛ پ ک ک در دوران سنگین ترین جنگ های کوبانی که خود هم مستقیما درگیر بود، هیچگاه عملیات نظامی علیه نیروهای نظامی و پلیس ترکیه را علنا سازمان نداد. این در حالی بود که در آن دوره ارسال مستقیم سلاح و امکانات لجستیکی به داعش مستقیما توسط ارتش و پلیس صورت میگرفت. آن جنگ برای طرفین مشابه جنگ مرگ و زندگی بود. در آن دوره نقش پ ک ک در مقابل کمک ترکیه به داعش فقط افشاگری های مستند و با فیلم و مدرک بود. سوال این است که چرا پ ک ک آن روزها با استفاده از همه آن اسناد و مدارک به فکر انتقام از ارتش و پلیس نبود، ولی در شرایط امروز سراغ انتقام از دو افسر بدون نیاز به مدرک و سند است؟

در مورد چرایی عملیات انتقام جویانه پ ک ک چنان سوالاتی هست، که فرد بی خبر از ریشه واقعیات از اینهمه "بیدقتی" پ ک ک انگشت به دهان میماند. حزب قانونی نزدیک به پ ک ک در انتخابات پارلمانی ترکیه موفق به کسب هشتاد کرسی پارلمانی شده است. شهرداری های تقریبا همه شهرهای کردستان توسط نیروهای هوادار و نزدیک به پ ک ک اداره میشود. تشکیلات های پ ک ک تقریبا علنا فعالیت میکنند و سازمان  و تشکیلات میسازند و مردم را در سطح وسیع بسیج میکنند. حزب فهیم صاحب اینهمه دستاورد قانونی علی القاعده به هر هوادار و تشکیلاتی دستور میدهد که هیچ جایی بهانه ای غیرقانونی به دست پلیس و نیروهای امنیتی و مقامات دولتی برای بر هم زدن اوضاع حاضر ندهند. چهار چشمی مواظب است اوضاع آرام تر از روزهای قبل پیش برود، چون خود شریک قدرت سیاسی در این کشور است. با همه اینها، در مقابل چشمان ناباور همه، رهبری پ ک ک رسما و علنا عملیات ترور افسران پلیس را سازمان میدهد. مسئله آنقدر عجیب است که اگر خود پ ک ک این ترورها را به خود نیروهای امنیتی ترکیه و دولت اردوغان به هدف میلیتاریزه کردن شرایط نسبت داده بود، ادعای شان برای همه قابل باور و واقعی می نمود، چون در شرایط امروز، نیاز حزب اردوغان به تعرض به مخالفین مثل روز روشن است. رهبری پ ک ک اما جمع تازه کار و بی تجربه ای نیست. دهها سال جنگ، روابط پرپیچ و خم با دولت های مختلف منطقه، مانورهای متعدد سیاسی و تصمیم های تاریخی در تجربه کاری اینها ثبت است. سوال به سادگی این است که چگونه این رهبری در شرایط امروز ترکیه به چنین تصمیمی کشیده شده و بهانه میلیتاریزه کردن جامعه را دو دستی تقدیم اردوغان کرده است؟

برای درک این معما باید نقش پ ک ک و سازمان های ناسیونالیست مشابه اینها را به خاطر آورد؛ ناسیونالیسم کرد در کشمکش بین دولت ها و قدرت های منطقه زندگی میکند. تصور یک روز عمر اینها بدون وجود شکاف های جهانی و منطقه ای غیرممکن است. اصل دیگر زندگی اینها، اتکای شان به قدرت های رقیب با "دشمن شان" است؛ همکاری های ناسیونالیست های کرد با دولت های مختلف منطقه چیزی نیست که کسی برایش سراغ مدرک وسند باشد. اصل سوم در زندگی سیاسی اینها تغییر سنگر بسته به شرایط روز است. عقایدشان فصلی و پرنسیب های شان بی قاعده است. امروز هیچ سیاسی کار ناشی هم در حلقه زدن ناسیونالیست های کرد به دور قدرت های رقیب منطقه ای شکی ندارد؛ تقریبا دسته جمعی به دور یکی از قدرت های امروز منطقه؛ عربستان، ترکیه و یا جمهوری اسلامی حلقه بسته اند. پ ک ک جزو حلقه پیرامونی جمهوری اسلامی است، همانطوریکه بارزانی در حلقه ترکیه و عربستان است و هر کدام از بقیه هم به دور این یا آن. نتیجتا تغییر در موقعیت هرکدام از این قدرت های منطقه ای مستقیما بر نیروهای نزدیک به آنها تاثیر دارد و سیاست های شان را تغییر میدهد.

هفته های گذشته دنیا شاهد یک اتفاق سیاسی پر سروصدا بود؛ توافقات بین شش قدرت غربی به رهبری امریکا با جمهوری اسلامی. یکی از محصولات مهم این توافق به رسمیت شناخته شدن جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت منطقه ای بود. حکومتی که توسط همه قدرت های "جهان آزاد" به عنوان مظهر ترور و شر و بحران شناخته میشد، امروز همه خواستار نقش مسئولانه آن را در تامین امنیت و ثبات منطقه ای اند. موقعیت جدید نه فقط جایگاه متفاوتی در چشمان "جامعه جهانی" برای جمهوری اسلامی خریده است، بلکه متحدین آنرا هم صاحب اعتماد به نفس بیشتری کرده است. بشار اسد امروز از همیشه به دوام خود امیدوارتر است و حوثی های یمنی هم جایی رسیده اند که پیشنهاد آتش بس از عربستان دریافت کنند. پ ک ک هم جزو نیروهایی است که پا به پای جمهوری اسلامی و دولت سوریه اعتماد به نفس بیشتری یافته و احتمالا به توصیه مقامات امنیتی جمهوری اسلامی، دولت اردوغان و حزب وی را صدمه پذیر و بحران زده تصور کرده و شروع فشار بیشتر برای امتیازات بیشتر را در فرصت بدست آمده بعد از عملیات انتحاری داعش ممکن دیده است. به همین دلیل، تصمیم به ترور افسران پلیس ترکیه در شرایط امروز مهر پسا توافق هسته ای با جمهوری اسلامی را برخود دارد.

از شانس بد پ ک ک اما، تحولات و امیتازگیری پسا توافق هسته ای فقط شامل حال جمهوری اسلامی نمیشود؛ اگر جمهوری اسلامی پروسه همکاری با غرب را لنگان لنگان طی میکند ، ترکیه از متحدین رسمی غرب، عضو ناتو و متحد منطقه ای امریکا از تاریخ شروع جنگ سرد تا به امروز است. نتیجتا دولت امریکا نمیخواهد دل ترکیه و عربستان به عنوان دوستان نزدیک خود را برنجاند. به همین دلیل درست بعد از توافق هسته ای با ایران، دولت امریکا و ترکیه به یک توافق منطقه ای رسیدند که اساسا در جهت رفع نگرانی این دولت در منطقه، در مقابل قطب جمهوری اسلامی است. طبق توافق صورت گرفته، امریکا با طرح قدیمی ترکیه برای ایجاد منطقه حائل در خاک سوریه، که اساسا کردستان سوریه را در بر میگیرد، موافقت کرده است. ترکیه میداند که داعش از مناطق وسیعی از آن منطقه عقب رانده شده و جایش را حاکمیت خودگردان کردستان سوریه گرفته است. نتیجتا شعار مبارزه با داعش اساسا نقش تزئینی برای عملیات اشغال حداقل بخش هایی از آن مناطق است. عملیات ترور پلیس ترکیه توسط پ ک ک از این زاویه، برای دولت اردوغان نعمتی آسمانی است که با اتکا به آن، توجیهه رسمی برای عملیات های سنگین نظامی را از آن برای خود تراشیده است.

کمونیست: عملیات انتحاری داعش با چه اهدافی و برای چه صورت گرفت؟

محمد فتاحی: به نطر میرسد نقشه ترکیه مستقیما با مسئولین داعش طرح شده است، همانطوریکه نقشه داعش از روز اول با اطلاع قبلی ترکیه و مسعود بارزانی عملی شد، ضمن اینکه نتیجه مذاکرات و توافق امریکا و ترکیه رسما اعلام شد. وقتی ترکیه در چشم جهان بیرون رسما و علنا با داعش وارد جنگ میشود، عذر داعش برای پرهیز از ترور و عملیات در ترکیه دیگر لازم نیست. به همین دلیل در همین فرصت، داعش هم حضور خود در ترکیه را با شرایط جدید وفق داده و مثل پ ک ک در اولین فرصت دست به کار شده است. این یعنی داعش هم از امروز به بعد یک پای میلیتاریزه کردن فضا و ترور نه علیه دولت ترکیه که  اتفاقا علیه مخالفین دولت ترکیه، علیه چپها و سوسیالیستها، در داخل ترکیه است. فردا هر ترور مخالف دولت ترکیه یا هر بمب گذاری تجمعات کارگری و چپها و سوسیالیستها از طرف داعش و یا منتسب کردن آن به داعش "عادی" خواهد بود.

کمونیست:  دلیل اینکه جمهوری اسلامی به عملیات ترکیه به بهانه مبارزه با داعش و بمباران نیروهای حزب اتحاد دمکراتیک سوریه در کردستان سوریه اعتراضی نکرد، چیست؟

محمد فتاحی: جمهوری اسلامی بعد از توافق با غرب، میخواهد تصویر یک دولت و حاکمیت مسئول و هوادار امنیت را از خود بدهد. میخواهد در چشمان غرب همان باشد که از آن انتظار میرود؛ یک نیروی بالغ و مسئول بورژوایی برای غرب که برای تامین امنیت منطقه ای قابل اعتماد است. به همین دلیل از این به بعد خیلی از طرح هایش را غیرمستقیم پیش می برد. تقریبا مانند ترکیه ای که در "خفا" داعش را حمایت میکند و رسما یک نیروی قابل اتکای غرب و ناتو و عضو "جامعه متمدن" هم هست. مثل عربستان سعودی که عضو "ائتلاف علیه داعش" است و همزمان و در عمل بزرگترین حامی آن است. جمهوری اسلامی هم نمیخواهد با عملیات های پ ک ک تداعی شود، نمیخواهد مسئولیت اقداماتش را بپذیرد، نمیخواهد رابطه اش را با ترکیه بیش از این متشنج کند و نمیخواهد چهره مقابله با غرب را کماکان با خود حمل کند. اگر ترکیه ضمن حمله به داعش با آن متحد میماند، و اگر مسعود بارزانی ضمن ائتلاف با داعش به جنگ با آن و دادن کشته و زخمی تن میدهد، چرا جمهوری اسلامی نتواند پروژه هایش را این چنین پیش ببرد؟

کمونیست: سیاست جدید ترکیه تا چه اندازه برای حزب اردوغان یک نیاز داخل کشوری است؟

محمد فتاحی:  همانطور که اشاره کردم حملات نظامی ترکیه به پ ک ک اساسا تابعی از توازن قوای منطقه ای است. ایجاد منطقه حائل در شمال سوریه خواست قدیمی تر ترکیه بود، که امریکا با آن توافق نداشت. امروز که این توافق برای جلب رضایت آن حاصل شده است، به دولت اردوغان امکان مانور نظامی میدهد، میدان تعرض منطقه ای میدهد تا در داخل ترکیه، در رقابت با رقبای داخلی، برایش نیروی اجتماعی میشود. با اینهمه، اگر پ ک ک در کنار داعش ترور راه نیانداخته بود، امکان تعرض وسیع به مخالفین برای اردوغان اولا مهیا نمی شد، در ثانی با مقابله وسیع اجتماعی روبرو می شد. به همین دلیل قبلا هم گفتم که اگر داعش و بویژه پ ک ک به این ترورها دست نزده بودند، حزب اردوغان امکان داشت خود راسا چنین اتفاقاتی را برای تامین یک توجیه سیاسی خلق کند. تاریخا پلیس بورژوایی در همه جای دنیا ترورهای مشابهی را برای توجیه تعرض به جامعه در پرونده خود دارد. حالا که این توجیه خلق شده است، همانطورکه می بینیم حمله به مخالفین در سراسر ترکیه گسترش یافته است. چنین فضایی البته در خدمت تقویت دولت به عنوان حافظ امنیت جامعه در چشمان مردم است. اردوغان قطعا تلاش میکند از موقعیت منطقه، از جنگ با پ ک ک بیشترین استفاده را برای بیرون آمدن از بحران حکومتی، تحکیم موقعیت خود، تقابل با مخالفین سیاسی خود، تقویت ناسیونالیسم ترک و تشدید انشقاق قومی و مذهبی در جامعه استفاده کند. تلاش برای تضعیف ه د پ و هدف قرار دادن شخص دمیترتاش و پرونده سیاسی درست کردن برای رهبری این حزب و تعدادی از نمایندگان آنان همه و همه استفاده هایی است که اردوغان از موقعیت بدست آمده میکند. با اینهمه سرچشمه خیز دولت ترکیه از روز اول حاصل امتیاز دادن امریکا به آن در منطقه است. آنها که این فاکتور اساسی را در تحلیل های شان ندارند، به دلیل عدم درک جایگاه توافق اتمی و تاثیر آن در موقعیت جدید جمهوری اسلامی است. از نظر تمام راست و چپ بورژوایی در اپوزیسیون ایران، خامنه ای جام زهر نوشیده و بازنده مذاکرات هسته ای است، به همین دلیل از اوضاع پسا توافق غرب با جمهوری اسلامی درکی ندارند.

کمونیست: در حمله ترکیه به مناطق شمال کردستان و تقابل ترکیه و پ ک ک، حمایت کمونیست ها از پ ک ک تا چه اندازه موجه است؟

محمد فتاحی: اجازه بدهید ابتدا دو مسئله را از هم جدا کنیم. اول مبارزه مردم کردستان در ترکیه برای زندگی بعنوان شهروندان متساوی الحقوق در این جامعه و دوم پ ک ک که در ترکیه با پرچم حل مسئله کرد فعالیت میکند. دفاع از خواست و مبارزه مردم در کردستان در ترکیه به معنای دفاع از پ ک ک نیست. ما قاطعانه سیاستهای فاشیستی دولت ترکیه علیه مردم کرد زبان در ترکیه را محکوم میکنیم و هر ستمی به مردم در کردستان ترکیه به بهانه قومی و هر تعرضی به زندگی آنان به بهانه مبارزه با پ ک ک را قویا محکوم میکنیم. حمله اخیر دولت ترکیه به مردم بیگناه در کردستان ترکیه و عراق و سوریه به بهانه مبارزه با داعش و یا پ ک ک جنایتی علیه این مردم است.

با این توصیحات به سوال شما پردازم. جنگ فعلی ادامه جنگ قبلی پ ک ک و دولت ترکیه در شرایط جدید بعد از توافق اتمی است. نه شروع جنگ پ ک ک برای حق و حقوق کارگر و زحمتکش کرد و رفع ستم ملی است، نه ادامه آن به هست و نیست زندگی این مردم مربوط است. ستم ملی برای تمام ناسیونالیست های کرد ابزاری برای آویزان شدن به آن، برای شرکت در قدرت سیاسی است. جنگ پ ک ک با ترکیه هر روز با شرایط متفاوت میتواند افت و خیز داشته باشد، میتواند جنگ، مذاکره و معامله و بده و بستان داشته باشد. برای کمونیست ها و کارگر و مردم ستمدیده، حمایت از نیروهای بورژوایی و دفاع از آنها در معاملات شان، هلاکت بار و خاک پاشیدن به چشم زحمتکشان است. پ ک ک دو سال قبل که اعتراض اجتماعی علیه دولت اردوغان در همه شهرهای ترکیه بالا گرفت، کردستان ترکیه را در خدمت دولت اردوغان در سکوت و تبعیت نگهداشت. پ ک ک وقت خودش تظاهرات مردم سنندج در دفاع از حتی اوجلان، به عوامل صهیونیسم و اسرائیل نسبت داد. اینها هر دوره ای سیاست خدمت به دولتی را اتخاذ میکنند. برای کمونیست ها حمایت از اینها سم است.

میشود کسی بپرسد چرا ما از حزب ناسیونالیست و تابع پ ک ک در سوریه دفاع کرده ایم. این سوال به جاست. ما از حق مردم فلسطین برای ایجاد دولت خود و منجمله دولت بورژوایی هم دفاع کرده و می کنیم. آنجا منفعت کارگر و بورژوای فلسطینی هر دو مشترکا تامین امنیت برای زندگی و حفظ جامعه و مدنیت است و ما از آن دفاع میکنیم. در کوبانی هم منفعت کارگر و بورژوا برای حفظ امنیت و تامین حق حیات مشترک بود و هست. به همین دلیل وقتی حزب ناسیونالیست اتحاد دمکراتیک سوریه سیاست مسئولانه دفاع از مدنیت و حق حیات جامعه در شرایط سناریوی سیاه آن کشور را پیشه کرد، ما اولین کمونیست های عالم بودیم که اقدام آنها را ارج نهادیم و پشت شان رفتیم. این درست در زمانی بود که ناسیونالیسم چپ و راست ایرانی اقدام آنها به خاطر نپیوستن شان به ارتش وحوش "آزاد" سوریه را محکوم و سرزنش و افشا میکردند. در آن روزها حتی ناسیونالیست های کرد ایرانی، مخالف آنها بوده و سیاست شان را مایه شرم خود می دیدند، چون به استراتژی "بعد از سوریه نوبت ایران است" آنها پشت کرده بودند. ما کماکان حامی و پشتیبان تقلای ناسیونالیسم کرد و حزب اتحاد دمکراتیک در سوریه برای تامین امنیت و زندگی و حق حیات جامعه هستیم. معامله آنها با دولت بشار اسد برای تحویل منطقه کردستان و دفاع از آن، سفیدترین و مسئولانه ترین سیاست در دل سناریوی سیاه آن کشور بود و قابل دفاع قاطعانه. اگر روزی ایران در چنین شرایطی گیر کند، دست همکاری ما بطرف هر نیرویی که حافظ امنیت و حق حیات و زندگی باشد، دراز میشود. وقتی جامعه در سناریوی سیاه می افتد، امنیت اصل میشود و در تامین امنیت هر نیروی مسئول بورژوایی هم میتواند نقش بازی کند و مورد حمایت و همکاری ما هم باشد. در گذشته، منصور حکمت حاضر شد با تمام نیروهای بورژوایی ایران برای دور کردن جامعه از سناریوی سیاه همکاری کند. نه آن پروژه گرفت و خوشبختانه ایران هم سوریه و عراقیزه نشد.

امروز جنگ پ ک ک با دولت ترکیه نه منشا امنیت است و نه برای کسب حق و حقوق مردم ستمدیده و رفع ستم ملی و یا حل مسئله کرد در این کشور است. در حالیکه تحت تاثیر موقعیت جدید جمهوری اسلامی خیز برداشته و به تمام پیشروی های قانونی و سیاسی خود هم در داخل ترکیه لگدی زده است، آنهم در شرایطی که به بدترین ترور تاریخ حیات خود دست زده و توجیهه ایجاد یک فضای میلیتاریزه را برای اردوغان خلق کرده است؟ همانطور که گفتم ما سیاستهای فاشیستی دولت ترکیه علیه مردم کرد زبان در ترکیه و تعرض به زندگی آنان به بهانه مبارزه با پ ک ک را قویا محکوم میکنیم.

کمونیست: ادامه اوضاع به نظر شما چگونه خواهد بود؟

محمد فتاحی: به نظر میرسد امریکا منطقه را تدریجا به قدرت های منطقه ای متحد خود می سپارد. یکی از اهداف مهم امریکا در توافقات به بهانه اتمی، رفع خصومت جمهوری اسلامی علیه خود و همراه کردن آن با پروژه های خود در منطقه است. جمهوری اسلامی به هدف منطقه ای امریکا رای مثبت داده است. نتیجتا منطقه خاورمیانه را قدرت های ترکیه و عربستان و جمهوری اسلامی و بقیه اداره میکنند و تنظیم روابط و به رسمیت شناسی توازن قوا و مدیریت اختلافات هم اساسا به عهده خودشان واگذار میشود. این به این معنی نیست که پیروزی ترکیه در هدف پیش رو حتمی است، و یا پیشروی های بیشتر جمهوری اسلامی و لنگان لنگان کردن های عربستان الزاما ادامه خواهد داشت. تناسب قوا و شرایط تعیین کننده است.

در داخل ترکیه، شرایط بدی برای کمونیست ها و جبهه آزادیخواهی فراهم شده است و برای پشت راست کردن کار بیشتری لازم دارند. امروز با گردو غباری که دولت ترکیه راه انداخته است٬ خیلی ها تصور میکنند که داعش بمب گذاشت و پ ک ک پلیس کشت و اردوغان به دنبال شان است. امروز هر معترضی اول باید ثابت کند که پ کا کایی نیست تا توسط مردم عادی مورد مخالفت قرار نگیرد. چنین فضایی برای جبهه آزادیخواهی سنگین است.

در سطح منطقه ای، امروز بیش از همیشه منطقه در سرگردانی به سر میبرد. خیزش علیه این سرگردانی، علیه این "نظم" و این جهنم و تغییر بنیادی آن فقط از دست کمونیست ها و طبقه کارگر سازمان یافته و مردمان آزادیخواه برمیاید. بدون این هر روز قیچی و ریش دست جمعی رسما جانی است.

دوم اوت ٢٠١٥